Decyzja o założeniu firmy za granicą w 2025 roku otwiera nowe możliwości rozwoju, ale jednocześnie wymaga szczególnej uwagi na aspekty podatkowe. Zrozumienie lokalnych przepisów, umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz zasad przenoszenia dochodów jest kluczowe dla uniknięcia problemów prawnych i finansowych. Ten artykuł przybliży najważniejsze kwestie podatkowe, na które należy zwrócić uwagę, planując międzynarodową ekspansję biznesową.
Wybór jurysdykcji i jej konsekwencje podatkowe
Pierwszym i jednym z najważniejszych kroków jest świadomy wybór kraju, w którym zostanie zarejestrowana firma. Różnice w systemach podatkowych są ogromne. Niektóre państwa oferują preferencyjne stawki podatku dochodowego od osób prawnych, inne mają atrakcyjne warunki dla podatku od dywidend czy zysków kapitałowych. Należy dokładnie przeanalizować, jak struktura dochodów firmy będzie opodatkowana w wybranym kraju, a także jakie są zasady opodatkowania w kraju rezydencji właścicieli i kraju, z którego generowane są główne przychody. Warto rozważyć konsultację z doradcą podatkowym specjalizującym się w prawie międzynarodowym, który pomoże ocenić długoterminowe skutki wyboru jurysdykcji.
Unikanie podwójnego opodatkowania
Kluczowym narzędziem zapobiegającym sytuacji, w której ten sam dochód jest opodatkowany dwukrotnie, są umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Polska zawarła takie umowy z wieloma krajami. Zrozumienie ich zapisów jest niezbędne. Umowy te określają, gdzie i w jakim zakresie dany dochód będzie opodatkowany, a także jak uniknąć podwójnego obciążenia – zazwyczaj poprzez metodę wyłączenia z progresją lub metodę odliczenia. Należy sprawdzić, czy umowa między Polską a krajem docelowym jest aktualna i czy jej postanowienia odpowiadają specyfice prowadzonej działalności.
Podatek VAT w transakcjach międzynarodowych
Kwestia podatku od towarów i usług (VAT) w kontekście międzynarodowej działalności firmy jest równie istotna. Zasady dotyczące rozliczania VAT w transakcjach z kontrahentami zagranicznymi różnią się w zależności od tego, czy świadczymy usługi, czy sprzedajemy towary, a także od statusu VAT naszych partnerów biznesowych. W przypadku usług świadczonych na rzecz firm z innych krajów Unii Europejskiej często obowiązuje mechanizm odwrotnego obciążenia, gdzie to nabywca jest odpowiedzialny za naliczenie i odprowadzenie VAT. Przy eksporcie towarów poza UE stosuje się stawkę zerową VAT. Niezrozumienie tych zasad może prowadzić do niedopłaty VAT lub nadmiernego obciążenia klientów.
Dokumentacja transakcji zagranicznych
Prawidłowa dokumentacja transakcji międzynarodowych jest absolutnie kluczowa z perspektywy podatkowej. Każda faktura, umowa czy potwierdzenie płatności musi być sporządzona zgodnie z wymogami prawa polskiego i kraju, w którym działa firma. Należy zadbać o kompletność danych, w tym numery VAT kontrahentów, dokładny opis świadczonych usług lub sprzedanych towarów, a także określenie miejsca świadczenia lub dostawy. Brak odpowiedniej dokumentacji może uniemożliwić skorzystanie z ulg podatkowych lub zwolnień, a w skrajnych przypadkach może być podstawą do nałożenia kar.
Lokalny system podatkowy i obowiązki sprawozdawcze
Każdy kraj ma swój własny, unikalny system podatkowy. Oprócz podatku dochodowego od osób prawnych, firmy mogą być zobowiązane do płacenia podatków od nieruchomości, podatków od posiadania środków trwałych, składek na ubezpieczenia społeczne czy opłat lokalnych. Należy dokładnie zapoznać się z obowiązkami sprawozdawczymi w danym kraju – terminami składania deklaracji, rodzajami wymaganych dokumentów oraz sposobem ich przesyłania. Zaniechanie tych obowiązków może skutkować sankcjami finansowymi lub nawet zawieszeniem działalności firmy.
Przenoszenie zysków i ceny transferowe
W przypadku, gdy firma zagraniczna jest częścią większej grupy kapitałowej lub ma powiązania z podmiotami w innych krajach, niezwykle ważna staje się kwestia cen transferowych. Są to ceny stosowane w transakcjach między powiązanymi podmiotami. Organy podatkowe na całym świecie coraz baczniej przyglądają się tym transakcjom, aby zapobiec przenoszeniu zysków do jurysdykcji o niższych podatkach. Należy zapewnić, że ceny stosowane w transakcjach wewnętrznych są rynkowe, czyli takie, jakie stosowałby niezależny podmiot w podobnych okolicznościach. Wymaga to często przygotowania dokumentacji cen transferowych.
Podatek dochodowy od osób fizycznych właścicieli
Nie można zapominać o opodatkowaniu dochodów osobistych właścicieli firmy. Jeśli firma zagraniczna wypłaca dywidendy lub inne formy zysku, sposób ich opodatkowania będzie zależał od przepisów kraju wypłacającego, kraju rezydencji podatkowej właściciela oraz zapisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Często dywidendy wypłacane za granicę podlegają podatkowi u źródła. Warto zaplanować strukturę wypłat zysków tak, aby zminimalizować obciążenia podatkowe, pamiętając jednocześnie o zasadach przejrzystości podatkowej i zapobieganiu unikaniu opodatkowania.